Welke vormen van urineretentie zijn er?
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen acute urineretentie en chronische urineretentie.
Chronische urineretentie ontstaat gedurende langere tijd. Je kunt nog wel plassen, maar de blaas wordt niet meer volledig leeg geplast. Bij mannen wordt het vooral veroorzaakt door een vergrote prostaat. Er blijft een steeds grotere hoeveelheid urine in de blaas achter. De blaas rekt daardoor steeds meer uit. De chronische vorm is normaal gesproken niet pijnlijk, omdat de vulling van de blaas langzaam gaat.
Bij acute urineretentie ben je plotseling niet meer in staat om te plassen en ontwikkelen de klachten zich binnen enkele uren. Dit is dus een extreme vorm van moeilijk plassen. Je hebt vooral last van pijn doordat de blaaswand uitrekt. Dit is een acute vorm urineretentie en is een medische noodsituatie waarvoor je direct contact met een huisarts of huisartsenpost moet opnemen.
Goedaardige prostaatvergroting
Een goedaardige prostaatvergroting (de medische term is ‘benigne prostaathyperplasie’) is bij mannen vaak de oorzaak van het niet goed leeg kunnen plassen van de blaas. De prostaat ook wel voorstanderklier genoemd, is een klier die bij de man onder de urineblaas en boven de sluitspier van de blaas ligt. Door deze klier heen loopt de afvoerbuis van de blaas: de plasbuis. Deze voert urine af vanuit de blaas. Een normale prostaat is ongeveer 10 tot 15 cc groot. De prostaat ontwikkelt zich bij de man tijdens de puberteit onder invloed van mannelijke hormonen. Ook na de puberteit blijft de prostaat groeien. Meestal zijn prostaatvergrotingen goedaardig. Bij mannen kan een dergelijke prostaatvergroting aanleiding voor klachten bij het plassen of bij een zaadlozing. De blaas niet leegplassen is daar een voorbeeld van. Een goedaardige prostaatvergroting dient te worden vastgesteld door een arts.
Weerstand op urineleider
Door de vergrote prostaat wordt de opening in de plasbuis ter hoogte van de prostaat kleiner, waardoor de weerstand in de prostaat toeneemt en plasklachten kunnen ontstaan. De groei van de prostaat vindt bij de meeste mannen plaats, maar leidt niet bij alle mannen tot klachten.
Symptomen
Plasklachten als gevolg van een vergrote prostaat kunnen bestaan uit een toegenomen plasdrang, toegenomen frequentie, slappere straal, nadruppelen en de blaas niet goed leeg kunnen plassen. Ook komen symptomen voor als een onderbroken straal, moeite met het op gang komen van het plassen, meer aandrang en vaker moeten plassen, nadruppelen, ongewenst urineverlies (incontinentie), ‘s nachts vaker plassen of een gevoel hebben dat de blaas niet leegkomt. De combinatie van deze klachten wordt ook wel LUTS genoemd (Lower Urinary Tract Symtoms).
Tips om goed leeg te plassen
Ga ontspannen zitten, neem rustig je tijd en laat de urine rustig lopen, liefst zonder onderbreking. Het beste is ook om naar het toilet te gaan als je de drang voelt. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar we gaan vaak naar de WC als het goed uitkomt en we er tijd voor hebben. Denk hierbij aan pauzes op school of op het werk. Hoe vaak je aandrang voelt om naar het toilet te gaan, hangt af van de hoeveelheid vocht die je hebt binnengekregen. Wie de doorsnee van 1,5 liter per dag drinkt, zal zo’n 4 a 5 keer per dag moeten plassen. Meer dan 8 keer is uitzonderlijk, en ‘s nachts vanuit een diepe slaap wakker worden omdat je naar het toilet moet ook.
